బ్యాంక్ లాకర్‌లో బంగారం పోతే ఎంత పరిహారం లభిస్తుంది? RBI రూల్స్ | Bank Locker Compensation rules 2025 RBI
బెంగళూరులోని స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (SBI) శాఖలో ఇటీవల జరిగిన సంఘటన దేశవ్యాప్తంగా చర్చనీయాంశమైంది. ఒక మహిళ లాకర్‌లో ఉంచిన 145 గ్రాముల బంగారం, వజ్రాల ఆభరణాలు మాయమవ్వడంతో ఆమె పోలీసులకు, బ్యాంకుకు ఫిర్యాదు చేసింది. ఇలాంటి సందర్భాల్లో కస్టమర్‌కు ఎంతవరకు రక్షణ ఉంటుంది? బ్యాంక్ లాకర్ పరిహారంపై RBI ఇచ్చిన తాజా మార్గదర్శకాలు ఏమంటున్నాయో చూద్దాం.
🔒 RBI రూల్స్ – బ్యాంక్ లాకర్‌పై స్పష్టమైన మార్గదర్శకాలు
2021లో రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) బ్యాంక్ లాకర్ సౌకర్యాలకు సంబంధించిన కొత్త నిబంధనలు జారీ చేసింది. వాటి ప్రకారం:
- బ్యాంకులు కస్టమర్లు లాకర్‌లో ఏం ఉంచారో రికార్డు చేయకూడదు.
- లాకర్‌లోని వస్తువులపై బ్యాంక్‌కు విచారణ హక్కు ఉండదు.
- అయితే లాకర్ ట్యాంపరింగ్, దొంగతనం లేదా బ్యాంక్ నిర్లక్ష్యం వల్ల నష్టం జరిగితే, బ్యాంక్ పరిహారం చెల్లించాలి.
అంటే, లాకర్ సురక్షితంగా ఉండేలా చూసే బాధ్యత బ్యాంక్‌పైనే ఉంటుంది.
💰 బ్యాంక్ లాకర్ పరిహారం ఎంత వరకు వస్తుంది?
RBI స్పష్టంగా పేర్కొన్న నియమాల ప్రకారం, లాకర్‌లో నిల్వ ఉంచిన వస్తువులు పోయి బ్యాంక్ తప్పు నిరూపితమైతే, కస్టమర్‌కు వార్షిక అద్దెకు 100 రెట్లు వరకు పరిహారం లభిస్తుంది.
👉 ఉదాహరణకు:
- లాకర్ వార్షిక అద్దె ₹3,000 అయితే, గరిష్టంగా ₹3,00,000 వరకు బ్యాంక్ చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.
⚖️ ఎప్పుడు బ్యాంక్ పరిహారం ఇవ్వదు?
అన్నిసార్లు బ్యాంకులు నష్టాన్ని భర్తీ చేయవు. కొన్ని సందర్భాల్లో కస్టమర్ పరిహారం పొందలేరు:
- బ్యాంక్ వైపు నుంచి నిర్లక్ష్యం నిరూపణ కాలేదు.
- దొంగతనం బ్యాంక్ భద్రతా లోపం వల్ల జరగలేదని తేలితే.
- కస్టమర్ తప్పిదం కారణంగా నష్టం జరిగితే.
అటువంటి సందర్భాల్లో బాధితులు నేరుగా బ్యాంకింగ్ అంబుడ్స్‌మన్ లేదా న్యాయస్థానంను ఆశ్రయించాల్సి ఉంటుంది.
📌 బ్యాంక్ లాకర్ ట్యాంపరింగ్ జరిగితే ఏమి చేయాలి?
- వెంటనే పోలీసులకు ఫిర్యాదు చేయాలి.
- బ్యాంకుకు లిఖితపూర్వక ఫిర్యాదు సమర్పించాలి.
- లాకర్ ప్రాంతంలోని CCTV ఫుటేజ్‌లను కోరాలి.
- పరిష్కారం రాకపోతే RBI బ్యాంకింగ్ అంబుడ్స్‌మన్‌ను సంప్రదించాలి.
🏦 బ్యాంక్ లాకర్ పరిహారం – కస్టమర్లకు తెలుసుకోవాల్సిన హక్కులు
బ్యాంక్ లాకర్ పరిహారం విషయంలో RBI మార్గదర్శకాలు కస్టమర్లకు భరోసా ఇస్తాయి. అయినప్పటికీ, లాకర్‌లో ఉన్న వస్తువుల విలువ చాలా ఎక్కువైతే, ప్రత్యేక ఇన్సూరెన్స్ పాలసీ తీసుకోవడం మంచిదని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు. ఎందుకంటే, RBI నిబంధనల ప్రకారం లభించే పరిహారం నష్టానికి పూర్తిగా సమానం కాకపోవచ్చు.
📝 తేల్చిచెప్పాల్సి వస్తే…
బ్యాంక్ లాకర్ సౌకర్యాలు సురక్షితమైనవే అయినప్పటికీ, బ్యాంక్ లాకర్ పరిహారం పరిమితంగా ఉంటుందని గుర్తుంచుకోవాలి. కస్టమర్‌గా మీరు RBI రూల్స్, మీ హక్కుల గురించి అవగాహన కలిగి ఉంటే, ఇలాంటి సంఘటనల్లో నష్టాన్ని తగ్గించుకోవచ్చు.
